KPO – jaki jest stan realizacji?

Jaki jest stan realizacji Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO)? Zapraszamy na aktualną porcję informacji przygotowane o bieżące dane z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej.

1 lipca br. KE zatwierdziła wniosek Polski w sprawie tzw. rewizji KPO. Aktualnie KPO składa się z 54 reform (32 w części grantowej i 22 w części pożyczkowej) oraz 57 inwestycji (42 w części grantowej i 15 w części pożyczkowej), a 16 lipca 2024 r. zmieniony Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności został przyjęty przez Radę Unii Europejskiej.

Polska otrzymała dotychczas z Komisji Europejskiej na finansowanie KPO ponad 11,3 mld euro (ponad 49 mld zł), z czego 3,25 mld euro w formie dotacji i 8,14 mld euro w postaci pożyczek. Dotychczasowe wypłaty w części dotacyjnej KPO wyniosły ponad 8,7 mld zł (wg stanu na 20 czerwca br.). Rozpoczęto nabory wniosków o objęcie przedsięwzięć wsparciem z funduszy europejskich w ramach 41 inwestycji na 51,9% alokacji KPO, w tym w 37 inwestycjach na 83,2% alokacji części grantowej oraz 4 inwestycjach na 28,9% alokacji części pożyczkowej.

Niestety obecnie nie mamy informacji ile z tych środków trafiło bezpośrednio lub pośrednio do organizacji pozarządowych, w tym takich które nie prowadzą działalności odpłatnej lub gospodarczej. Wśród barier, które zauważają organizacje pozarządowe to m.in. brak kwalifikowalności podatku VAT oraz nierzadko trudności z przygotowaniem wniosku. Organizacje co raz częściej w dyskusjach wskazują na niejasne zasady naborów bez uwzględnienia specyfiki prowadzenia działalności przez stowarzyszenia i fundacje. 

Podczas III posiedzenia Komitetu Monitorującego KPO poinformowano, iż zrealizowano następujące inwestycje z zaliczki RePOWER EU:

• Programy wsparcia inwestycyjnego dla podmiotów ekonomii społecznej – kwota 54 mln zł
• Czyste Powietrze, realizowane przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska – kwota 860 mln zł
• Zapewnienie dostępu do bardzo szybkiego Internetu na obszarach białych plam – kwota 330 mln zł
• Inwestycje na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych oraz budowy odporności podmiotów uczestniczących w łańcuchu – kwota 270 mln zł
• Wyrównanie poziomu wyposażenia szkół w przenośne urządzenia multimedialne – inwestycje związane ze spełnieniem minimalnych standardów wyposażenia, 205 mln zł przeznaczono na bony dla nauczycieli na zakup sprzętu
• Inwestycje w rozbudowę potencjału badawczego – kwota 74 mln zł
• Wsparcie programów dofinansowania miejsc opieki nad dziećmi 0-3 lat (żłobki, kluby dziecięce) w ramach “MALUCH+” – kwota 23 mln zł
• Wymiana źródeł ciepła i poprawa efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych  – kwota 22 mln zł

KAMIENIE MILOWE

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR) informuje o realizacji kamieni milowych w ramach KPO, w szczególności uwadze organizacji pozarządowych polecamy kamień milowy w pn. Wsparcie w tworzeniu prawa (KPRM), który był postulatem ze strony organizacji pozarządowych podczas wysłuchań KPO w marcu 2021 r. Wśród prac przewiduje się zmianę regulaminów, tj. regulaminu Sejmu, Senatu i Rady Ministrów w celu zwiększenia wykorzystania konsultacji społecznych i oceny skutków regulacji w procesie stanowienia prawa. Oprócz tego procedowane są inne kamienie milowe, które mogą być istotne z punktu widzenia organizacji pozarządowych zajmujących się zdrowiem, edukacją, a także troską o klimat i środowisko. Przedstawicieli/-ki organizacji pozarządowych, którzy mają jakieś wątpliwości czy zastrzeżenia dot. stopnia lub sposobu realizacji kamieni milowych zachęcamy do kontaktu, w szczególności z naszymi przedstawicielami/-kami w komitecie monitorującym KPO.

W TRAKCIE UZGODNIEŃ Z KE, m.in.:

• Koordynacja kształcenia zawodowego (Ministerstwo Edukacji Narodowej)
• Poprawa jakości środowiska na terenach poprzemysłowych (Ministerstwo Klimatu i Środowiska)
• Centrum Rozwoju Kompetencji Cyfrowych (Ministerstwo Infrastruktury)
• Przepisy NFZ, które wzmacniają opiekę zdrowotną (Ministerstwo Zdrowia)

W PRZYGOTOWANIU, m.in.:

• Ustawa o jakości w ochronie zdrowia (Ministerstwo Zdrowia)
• Ustawa o Krajowej Sieci Onkologicznej (Ministerstwo Zdrowia)
• Nowa polityka cyfryzacji edukacji (Ministerstwo Edukacji Narodowej)
• Wsparcie w tworzeniu prawa (KPRM)
• Sprzęt ICT i infrastruktura cyfrowa dla szkół (Ministerstwo Edukacji Narodowej)
• Konsultacje publiczne w sprawie ram określających procedury dystrybucji sprzętu ICT oraz udostępniania infrastruktury szkołom (Ministerstwo Edukacji Narodowej)

Dodatkowo trwają prace nad zmianami w zakresie standardów infrastruktury cyfrowej dla szkół (MEN)

ZREALIZOWANE WG MFiPR kamienie milowe to, m.in.:

• Zielone i cyfrowe zmiany w kulturze (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego)
• Jednolita umowa o pracę (Ministerstwo Pracy Rodziny i Polityki Społecznej)
• Praca zdalna i elastyczny czas pracy (Ministerstwo Pracy Rodziny i Polityki Społecznej)
• Efektywność energetyczna i OZE (Ministerstwo Aktywów Państwowych)
• Program Rozwoju Kompetencji Cyfrowych (Ministerstwo Cyfryzacji)
• Wsparcie dla opieki długoterminowej w szpitalach (Ministerstwo Zdrowia)
• Zmiany w prawach pasażerów kolejowych (Ministerstwo Infrastruktury)
• Wsparcie dla gmin na zagospodarowanie przestrzenne (Ministerstwo Rozwoju i Technologii)
• Kryteria wyboru projektów w kulturze (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego)
• Ustawa o zawodzie ratownika medycznego (Ministerstwo Zdrowia)
• Nowelizacja ustawy o finansach publicznych rozszerzająca zakres reguły wydatkowej (MF)
• Równe szanse w naborach na rzecz dywersyfikacji i skracania łańcucha dostaw (Ministerstwo Pracy Rodziny i Polityki Społecznej)
• Zmiany w finansowaniu tworzenia i funkcjonowania żłobków dla dzieci do lat 3 (Ministerstwo Pracy Rodziny i Polityki Społecznej)
• Ustawa o ekonomii społecznej (Ministerstwo Pracy Rodziny i Polityki Społecznej)
• Aktualizacja Krajowego Planu Ochrony Powietrza (Ministerstwo Klimatu i Środowiska)
• Instrument Zielonej Transformacji Miejskiej (MFiPR)
• Zmiany w finansowaniu mieszkań na wynajem i chronionych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń (Ministerstwo Rozwoju i Technologii)
• Bezpieczne ścieki dzięki monitorowaniu odpowiednich systemów (Ministerstwo Infrastruktury)
• Analiza opieki długoterminowej i geriatrycznej w szpitalach powiatowych (Ministerstwo Zdrowia)
• Nowy fundusz na rzecz mobilności zeroemisyjnej/niskoemisyjnej i energii (Ministerstwo Klimatu i Środowiska)
• Wzmocnienie niezależności i bezstronności sądów (MFiPR)
• Powołanie Komitetu Monitorującego KPO (MFiPR)
• Wytyczne w zakresie zasady partnerstwa w ramach planu rozwojowego (MFiPR)
• Zapewnienie audytu i kontroli KPO (MFiPR)