Wspólna Polityka Rolna
W ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej każde państwo członkowskie opracowało stosowny plan. Plan Strategiczny WPR na lata 2023-2027 będzie realizował 9 celów szczegółowych Wspólnej Polityki Rolnej UE:
- wspieranie godziwych dochodów gospodarstw rolnych i ich odporności w całej Unii w celu zwiększenia bezpieczeństwa żywnościowego,
- zwiększenie zorientowania na rynek i konkurencyjności, w tym większe ukierunkowanie na badania naukowe, technologię i cyfryzację,
- poprawa pozycji rolników w łańcuchu wartości,
- przyczynianie się do łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej, a także do zrównoważonej produkcji energii,
- wspieranie zrównoważonego rozwoju i wydajnego gospodarowania zasobami naturalnymi, takimi jak woda, gleba i powietrze,
- przyczynianie się do ochrony różnorodności biologicznej, wzmacnianie usług ekosystemowych oraz ochrona siedlisk i krajobrazu,
- przyciąganie młodych rolników i ułatwianie rozwoju działalności gospodarczej na obszarach wiejskich,
- promowanie zatrudnienia, wzrostu, włączenia społecznego i rozwoju lokalnego na obszarach wiejskich, w tym biogospodarki i zrównoważonego leśnictwa,
- poprawa reakcji rolnictwa UE na potrzeby społeczne dotyczące żywności i zdrowia, w tym bezpiecznej, bogatej w składniki odżywcze i zrównoważonej żywności, jak też dobrostanu zwierząt
oraz cel przekrojowy modernizacja sektora poprzez wspieranie i dzielenie się wiedzą, innowacjami i cyfryzacją w rolnictwie i na obszarach wiejskich oraz zachęcanie do ich wykorzystywania.
Wśród różnych beneficjentów WPR mogą być również organizacje pozarządowe, zwłaszcza dbające o jakość żywności, dobrostan zwierząt, ochronę klimatu, promujące ideę od pola do stołu. Ważnym aspektem w ramach WPR jest budowanie lokalnej tożsamości bazującej na aktywizacji społecznej i przy wykorzystaniu miejscowych zasobów w sposób zapewniający najlepsze zaspokojenie potrzeb społeczności wiejskich, w tym poprzez wykorzystanie wiedzy, innowacji i rozwiązań poprzez instrument terytorialny Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS)/LEADER. W ramach tej interwencji odbywać się będzie zarządzanie i wdrażanie lokalnymi strategiami rozwoju poprzez realizację zróżnicowanych operacji/ projektów/inicjatyw w zakresach objętym wsparciem, w tym m.in.: projekty grantowe i operacje własne Lokalnych Grup Działania.
Łączny budżet na wszystkie interwencje Planu Strategicznego WPR 2023-2027 w Polsce wynosi ponad 25,2 mld EUR.
Instytucją Zarządzającą Programem jest Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Więcej informacji na stronie internetowej WPR w Polsce.
Oficjalna strona WPR przygotowana przez Komisję Europejską.
MONITORING OBYWATELSKI:
Odpowiedzialność za monitorowanie planu strategicznego WPR ponosi Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Instytucja Zarządzająca) oraz Komitet Monitorujący Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata
Komitet monitorujący* analizuje, m.in.
– postępy we wdrażaniu planu strategicznego WPR i osiąganiu celów pośrednich i celów końcowych,
– wszelkie kwestie mające wpływ na realizację planu strategicznego WPR oraz działania podjęte w celu uwzględnienia tych kwestii, w tym postępy w upraszczaniu procedur i zmniejszaniu obciążeń administracyjnych dla beneficjentów końcowych;
– realizację działań w zakresie komunikacji i widoczności;
– w stosownych przypadkach budowanie zdolności administracyjnych organów publicznych i rolników oraz innych beneficjentów.
Komitet monitorującego opiniuje m.in. metodykę i kryteriów wyboru przedsięwzięć, roczne sprawozdania z realizacji celów, plan ewaluacji.
W skład niniejszego Komitetu Monitorującego wchodzą przedstawiciele/-ki organizacji pozarządowych, w tym: WRZOS, OFOP, Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich, Koalicja Żywa Ziemia, Stowarzyszenie Polska Ekologia, Stowarzyszenia Ekologiczno-Kulturalnego „Na Bursztynowym Szlaku”, Konfederacja Inicjatyw Pozarządowych Rzeczypospolitej, Polska Sieć LGD.
* Obowiązek powołania komitetu monitorującego i jego podstawowe zadania reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 z dnia 2 grudnia 2021 r. ustanawiające przepisy dotyczące wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz uchylającego rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 i (UE) nr 1307/2013 (Dz. Urz. UE L 435 z 06.12.2021, str. 1).